Kala Ambar Jakhmi Paun-Dayal Singh Piasa-Gazal-11-to-15

ਕਾਲਾ ਅੰਬਰ ਜ਼ਖਮੀ ਪੌਣ
"ਕਾਲਾ ਅੰਬਰ ਜ਼ਖਮੀ ਪੌਣ" ਗ਼ਜ਼ਲ ਸੰਗ੍ਰਿਹ
"ਦਿਆਲ ਸਿੰਘ ਪਿਆਸਾ"
ਗ਼ਜ਼ਲ-11
ਉਸਦੇ ਨੂਰ ਖ਼ਜਾਨੇ ਵਿਚੋਂ ਕਿਰਨ ਸੁਨਹਿਰੀ ਜੇ ਮਿਲ ਜਾਏ ,
ਤਪਾ ਮਾਰੂਥਲ ਸੋਚਾਂ ਦਾ ਇਸ਼ਕ  ਹਰਫ ʻਚ ਬਦਲ   ਜਾਏ ।

ਰੁੱਖਾਂ ਵਰਗੇ ਜੇਰੇ   ਕਿੱਥੇ   ਸਾਰੇ  ਪੱਥਰ   ਚੁੱਕੀ   ਫਿਰਦੇ,
ਹਰ ਕੋਈ ਸੋਚੇ ਸਭ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਤਾਜ ਸੁਨਹਿਰੀ ਮਿਲ ਜਾਏ ।

ਸ਼ੇਰਾਂ ਵਾਂਗੂੰ ਉੱਚੀ ਗਰਜਣਠ ਬਾਸਕ   ਵਾਂਗੂੰ  ਫੰਨ   ਖਲਾਰਨ,
ਮੋਹ-ਸਰਾਂ  ਨੂੰ  ਕੌਣ-ਪਛਾਣੇ  ਇਹ  ਸੋਚ ਕਲੇਜਾ  ਹਿਲ ਜਾਏ ।

ਜ਼ਹਿਰੀਲ਼ੀ ਪੌਣ ਤੇ ਦੂਸ਼ਤ ਪਾਣੀ ਅੰਬਰ ਅੱਗ  ਬਰੂਦੀ  ਧੂੰਆਂ,
ਵਾਯੂ ਕੰਡਲ ਦਾ ਜ਼ੁਲਮ-ਸਿਤਮ ਨਿੱਤ ਕੋਮਲ ਫੁੱਲ ਮਸਲ ਜਾਏ ।

ਕੱਚ ਦੀਆਂ ਵੰਗਾਂ ਵਾਂਗੂੰ ਨਿੱਤ ਰੀਝਾਂ ਆਸਾਂ ਟੁੱਟ ਜਾਂਦੀਆਂ,
ਜਦ ਚੜ੍ਹਦੇ ਸੂਰਜ ਦੀ ਲਾਲ਼ੀ ਖ਼ਬਰਾਂ ਦੇ ਅਰਥ ਬਦਲ ਜਾਂਦੇ।

ਉੱਚੇ  ਉੱਚੇ  ਟਿੱਲੇ  ਡੁੱਬੇ  ਲਾਲਚ   ਦੇ  ਸ਼ਹੁ  ਸਾਗਰ  ਅੰਦਰ,
ਠਾਠਾਂ ਮਾਰਨ ਰਿਸ਼ਵਤ ਲਹਿਰਾਂ ਕਿਹੜਾ  ਪੌਣਾਂ  ਨੂੰ ਸਮਝਾਏ ।

ʻਪਿਆਸੇʻ ਸਾਵਨ, ਸਹਿਮੀ ਸ਼ਬਨਮ ਰੁੱਤ ਸ਼ਬਾਬੀ ਕੁਮਲਾਈ ਹੈ।
ਚੰਬੇ ਦੀ ਬੂਟੀ ਲਾਵੋ ਕੋਈ  ਸੁੱਕਿਆ  ਗੁੰਚਾ  ਫਿਰ  ਖਿਲ  ਜਾਏ ।

ਗ਼ਜ਼ਲ-12
ਗ਼ਰਜ਼ ਖ਼ਾਤਰ ਜ਼ਮੀਰ ਨੂੰ ਖ਼ਰੀਦਣਾਂ ਤੇ ਵੇਚਣਾਂ,
ਉਨ੍ਹਾਂ ਲਈ ਅਸਾਨ ਹੈ ਕੋਈ ਅਜੀਬ ਗੱਲ ਨਹੀਂ।
ਮਗਰ ਹਯਾਤੀ ਦੇ ਸੁਨਹਿਰੀ ਇਕ ਹੁਸੀਨ ਪਲ ਲਈ,
ਸਾਗਰ ਦੀਆਂ ਲਹਿਰਾਂ ʻਤੇ ਨੱਚਣ ਦਾ ਕਿਸੇ ਨੂੰ ਵੱਲ ਨਹੀਂ।

ਗ਼ਰੀਬੀ ਦੀ ਬੁੱਕਲ ʻਚ ਪਲ਼ੀ ਸੋਹਲ, ਕੋਮਲ, ਨਾਜ਼ੁਕ ਕਲ਼ੀ,
ਖਿੜੇ ਗੁਲਾਬ ਵਾਂਗੂੰ ਹੱਸਦੀ ਸੀ, ਚੇਤਰ ਦੀ ਧੁੱਪ ਜਿਹੀ।
ਕਾਕੇ ਵੱਡੇ ਘਰਾਂ ਦੇ ਜ਼ੋਰੀਂ ਲੁੱਟ ਗਏ ਇੱਜ਼ਤ ਜਿਸਦੀ,
ਸੀਨੇ ʻਚ ਗ਼ਮ ਬੂਟਾ ਪਲੇ ਦੁੱਖਾਂ ਦਾ ਕੋਈ ਹੱਲ ਨਹੀਂ।

ਪਤਾਲ ਤੋਂ ਜ਼ਮੀਨ ਤੇ ਅਕਾਸ਼ ਤਕ ਕਿਤੇ ਕੋਈ,
ਹੁਸੀਨ ਚੀਜ਼ ਹੈ ਹਾਸਿਲ ਕਰਨ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕਰੋ,
ਜੇ ਜੁਆਨੀ ਵਿਚ ਅਕਲ ਤੇ ਜੋਸ਼ ਦਾ ਸੁਮੇਲ ਹੈ,
ਅੱਗੇ ਵਧੋ, ਹਿੰਮਤ ਕਰੇ, ਕਰਨਾ ਕਪਟ ਤੇ ਛਲ ਨਹੀਂ।

ਅਸੰਖ ਚੋਰ, ਠੱਗ, ਦਲਾਲ ਤੇ ਹਰਾਮਖੋਰ ਅੱਜ,
ਚੰਚਲ ਹਵਾਵਾਂ ਜਿਨਸ ਵਾਂਗ ਮੰਡੀਆਂ ʻਚ ਵੇਚਦੇ,
ਹਵਾ ਹਵਾ ʻਤੇ ਜ਼ੁਲਮ ਕਰੇ, ਮਾਨਸ ਮਾਨਸ ਹੱਥੋਂ ਮਰੇ,
ਬਾਰੂਦ ਦੀ ਮਾਚਸ ਹੈ ਦੁਨੀਆਂ ਯਾਦ ਅੱਜ ਤੇ ਕਲ੍ਹ ਨਹੀਂ।

ਬੇਸ਼ਕ ਹਜ਼ੂਰ ਇੱਕੀਵੀਂ ਸਦੀ ਹੈ ਫੈਸ਼ਨ ਚੈਨਲ ਉੱਤੇ,
ਇਸ਼ਕ ਦੇ ਅੱਧ ਨੰਗੇ ਜਿਸਮਾਂ ਦੀ, ਗੈਟ ਦੀ ਤੇ ਨੈਟ ਦੀ,
ਮਗਰ ਨਹੀਂ ਹੈ, ʻਪਿਆਸੇʻ ਸਬਰ ਸਾਂਝ ਤੇ ਮੁਹੱਬਤਾਂ,
ਦੀ ਝੀਲ ਕੰਢੇ ਸਨੇਹ ਦੇ ਦੋ ਸੁੱਚੇ ਪਲ ਨਹੀਂ।


ਗ਼ਜ਼ਲ-13
ਜੋਬਨ ਸਮੇਂ ਲਚਕੀਲ਼ੀਆਂ ਲਗਰਾਂ ʻਤੇ ਜੋ ਝੂਲਦੇ ਰਹੇ,
ਆਈ ਖ਼ਿਜਾਂ ਪੱਤੇ ਓਹੀ ਪੈਰਾਂ ਦੇ ਵਿਚ ਰੁਲ਼ਦੇ ਰਹੇ।

ਮਾਸੂਮ ਜੋ ਅਸਮਾਨ ਦੀ ਛੱਤ ਹੇਠ ਚੁੱਪ ਸੁੱਤੇ ਕਦੇ,
ਉਹ ਦਿਨ ਚੜ੍ਹੇ ਲਾਸ਼ਾਂ ਬਣੇ ਸ਼ਮਸ਼ਾਨ ਵਿਚ ਜਲ਼ਦੇ ਰਹੇ।

ਮਨਸੂਰ ਨੂੰ ਸੂਲ਼ੀ ਚੜ੍ਹਾ ਉਹ ਨੱਚਦੇ ਹੱਸਦੇ ਰਹੇ,
ਹਿਤਿਹਾਸ ਦੇ ਹਰ ਦੌਰ ਵਿਚ ਬਘਿਆੜ ਕੁਝ ਪਲਦੇ ਰਹੇ।

ਦਰਿਆ ਕਿਨਾਰੇ ਆਲਸੀ ਲਹਿਰਾਂ ਨੂੰ ਤੱਕਦੇ ਰਹੇ,
ਤੇ ਹਿੰਮਤੀ ਪੱਟ ਚੀਰ ਕੇ ਬਿਫ਼ਰੇ ਝਲਾ ਠਿਲ੍ਹਦੇ ਰਹੇ।

ਕੂਲ਼ੇ ਬਦਨ ਵਿਕਦੇ ਰਹੇ, ਮਜ਼ਲੁਮ ਨਿੱਤ ਪਿੱਸਦੇ ਰਹੇ,
ਧਨਵਾਨ ਹੱਥ ਕਲ਼ੀਆਂ ਤੇ ਫੁੱਲ ਮਿੱਟੀ ਦੇ ਵਿਚ ਮਿਲਦੇ ਰਹੇ।

ਕੁਝ ਲੋਕ ਜੋ ਹੱਸ ਹੱਸ ਮਿਲੇ, ਦਿਲ ਤੋੜ ਕੇ ਤੁਰਦੇ ਬਣੇ,
ਘਾਇਲ ਪਰਿੰਦੇ ਜ਼ਜ਼ਬਿਆਂ ਦੇ ਸੀਨੇ ਵਿਚ ਪਲਦੇ ਰਹੇ।

ਸੁਕਰਾਤ ਪੀ ਕੇ ਜ਼ਹਿਰ ਜਦ ਹਾਲਾਤ ਦਾ ਰੁਖ਼ ਮੋੜਦੇ,
ʻਪਿਆਸੇʻ ਬੂਹੇ ਤਕਦੀਰ ਦੇ ਤਦ ਖ਼ੁਦ-ਬ-ਖ਼ੁਦ ਖੁੱਲ੍ਹਦੇ ਰਹੇ।


ਗ਼ਜ਼ਲ-14
ਜੰਗਲ ʻਚ ਲੱਗੀ ਅੱਗ ਨੂੰ ਕਈ ਸਾਲ ਹੋ ਗਏ ,
ਰੁੱਖਾਂ ਦੇ ਪੱਤੇ ਫੁੱਲ ਸੜੇ ਗਗਨ ਲਾਲ ਹੇ ਗਏ ।

ਭੁੱਲ ਜਾਓ ਹੁਸਨ ਜੁਆਨੀ ਤੇ ਖਿੜੀ ਬਹਾਰ ਨੂੰ,
ਬੰਬਾਂ ਦੀ ਬਾਰਸ਼ ਵੱਸਦੀ ਬੁਰੇ ਹਾਲ ਹੋ ਗਏ ।

ਨੀਯਤ ਹੈ ਚੀਤੇ ਵਰਗੀ ਚਿੱਟੇ ਜਿਸਮ ਲੋਚਦੀ,
ਅੱਜ ਇਸ਼ਕ ਦੇ ਕਾਤਲ ਖ਼ੁਦ ਮਹੀਂਵਾਲ ਹੋ ਗਏ ।

ਅੱਧੀ ਰਾਤੀਂ ਗੋਲੇ ਸੁੱਟ ਕੇ ਇੱਕ-ਇੱਕ ਗ਼ੁਲਾਬ ʻਤੇ,
ਬਹਿਸ਼ਤ ਦੇ ਕਾਤਲ ਖਿੜ ਕੇ ਸੁਰਖ਼ ਲਾਲ ਹੋ ਗਏ ।

ਸੰਧੂਰ ਕਈ ਸੱਜਰੇ ਚੁਰਾਹੇ ʻਚ ਰੁਲ਼ ਗਏ ,
ਤੇਰੇ ਨਗਰ ʻਚ ਹਲਾਕ ਜਦੋਂ ਸੁਹਣੇ ਲਾਲ ਹੋ ਗਏ ।

ਦਿਲ ਦਰਿਆ ਕਿਵੇਂ ਟੁੱਟੇ ਰਤਾ ਸੋਚੋ ਰਹਿਬਰੋ,
ਜੋਬਨ ਰੁੱਤੇ ਟੁੱਟੇ ਦਿਲ ਮੰਦੇ ਹਾਲ ਹੋ ਗਏ ।

ਸੁਖ ਚੈਨ ਦੇ ਸੂਰਜ ਡੁੱਬੇ ਸੋਚਾਂ ʻਚ ਕੈਣ ਹਾਂ,
ਕੱਖਾਂ ਦੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ʻਪਿਆਸੇʻ ਫਿ਼ਕਰ ਨਾਲ ਹੋ ਗਏ ।


ਗ਼ਜ਼ਲ-15
ਜਿੰਦਗੀ ਤਪਦੀ   ਰੇਤ   ਦਾ   ਥਲ  ਹੈ,
ਪਿਆਰ  ਸੂਲ਼ੀ ʻਤੇ  ਲਟਕਦਾ ਪਲ  ਹੈ।

ਰੂਪ   ਜਿਸਦਾ  ਹੈ  ਚੰਨ  ਪੂਨਮ   ਦਾ,
ਮਿਲਨ ਉਸਦਾ  ਬਹੁਤ   ਮੁਸ਼ਕਲ  ਹੈ।

ਝੀਲ   ਦੂਰੋਂ     ਜੋ   ਖ਼ੂਬਸੂਰਤ   ਸੀ ,
ਕੀ  ਪਤਾ  ਸੀ  ਗਹਿਰੀ  ਦਲਦਲ  ਹੈ।

ਹਾਸੇ   ਤੋਪਾਂ   ਦੇ   ਧੂੰਏੰ    ʻਚੋਂ     ਢੂੰਢਣ,
ਤੌਰ  ਬਦਲੇ  ਨੇ  ਕੋਈ  ਵਲ਼   ਛਲ਼   ਹੈ।

ਪੱਤੇ   ਪੱਤੇ    ਦੀ   ਸੋਚ   ਬਦਲ਼ੀ   ਹੈ,
ਜਾਪਦੈ  ਚਮਨ  ʻਚ  ਕੋਈ  ਹਲਚਲ  ਹੈ।

ਜਗ   ʻਚ   ਫੁੱਲਾਂ  ਦੇ    ਨਾਲ  ਕੰਡੇ  ਨੇ,
ਇਹ  ਨਾ  ਸਮਝੀਂ   ਜਹਾਨ  ਕੋਮਲ   ਹੈ।

ਜ਼ਿੰਦਗੀ  ਦੋਸਤ  ਬਣ  ਗਈ  ਜਿਸ  ਦਿਨ,
ʻਪਿਆਸੇʻ ਸਾਵਨ ਦੀ ਫਿਰ ਤਾਂ ਜਲਥਲ ਹੈ।




Tags

एक टिप्पणी भेजें

0 टिप्पणियाँ
* Please Don't Spam Here. All the Comments are Reviewed by Admin.